W ostatnich latach wciąż obserwujemy ciągły wzrost odsetka dzieci i młodzieży z nadwagą i otyłością. Jest to niestety problem ogólnoświatowy. Największy odsetek notuje się w Stanach Zjednoczonych. W Polsce dzieci mające problem z nadwagą to ok 30% wszystkich. Dotyka to zarówno dzieci przedszkolne, wczesnoszkolne, a czasem całe rodziny. Prowadzi to do częstej nieobecności w pracy, osób z powikłaniami wywołanymi przez otyłość oraz do zwiększenia zapotrzebowania na świadczenia rentowe z powodu niezdolności do pracy, a także wzrost składek na ubezpieczenia. Doprowadzi to do osłabienia gospodarczego kraju w nadchodzących latach. Szacuje się, że otyłość może prowadzić do 270 powikłań a nawet do nowotworów. Dlatego tak ważne jest, aby zapobiegać temu, poprzez uświadamianie i edukację ludzi, dzieci, którzy nie zdają sobie sprawy z konsekwencji, do których prowadzi zły styl życia i odżywiania.
IM WCZEŚNIEJ TYM LEPIEJ – PRZYCZYNY ZŁYCH ZACHOWAŃ
Problem zaburzeń odżywiania, możemy zaobserwować już u naszych najmłodszych, czyli dzieci w wieku 0-3, ale pojawić się może na każdym etapie życia. Diagnozujemy różne przyczyny zaburzeń odżywiania. Są to warunki ekonomiczne, demograficzne, środowiskowe, często brak czasu i dobrej organizacji, nieznajomość zasad oraz duża dostępność produktów złej jakości, często przetworzonych a przez to tanich, w sklepach. Czynnikiem wpływającym na zachowania żywieniowe jest często, bardzo destrukcujny stres, a przez to popadanie w uzależnienia i pocieszanie się jedzeniem a tym samym nadmierna ilość kalorii. W początkowym etapie jesteśmy w stanie zmienić tryb życia, odżywiania i przyczynić się do zahamowania nieprawidłowego funkcjonowania organizmu. Do togo jednak, potrzebna jest duża świadomość błędów i chęć podjęcia działań. Im dziecko starsze tym, będzie trudniej zmienić nawyki a skutki mogą być widoczne bardzo szybko. Dobry dietetyk, powinien umieć motywować i edukować, oraz dostosować działania, aby zmiany nie były zbyt ciężkie do zrealizowania.
BRAK DZIAŁAŃ PROWADZĄCYCH DO ZMINIMALIZOWANIA NADWAGI I OTYŁOŚCI
NIK stwierdziła, że działania Ministra Zdrowia, mające na celu spowolnienie wzrostu liczby dzieci i młodzieży z nadmierną masą ciała nie były skuteczne. W latach 2018-2020 nie spełniono odpowiednich warunków, aby zapewnić pomoc w leczeniu lub wsparcie. Dlatego liczba dzieci i młodzieży mających zaburzenia odżywiania wciąż rośnie. Dostęp do wielu specjalistów był utrudniony i często czas oczekiwania na wizytę był bardzo wydłużony. Dlatego tak ważna jest edykacja i motywacja ze strony wykwalifikowanego personelu np. dietetyków.
DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE
Profilaktyka zdrowego odżywiania u dzieci jest istotnym działaniem, zapobiegającym utrwalaniu złych nawyków. Jest to dążenie do zmniejszenia liczby dzieci z nadwagą, poprzez odpowiednie metody, w celu zapobiegania chorobom, do których doprowadzają błędy żywieniowe, a przede wszystkim, brak świadomości o konsekwencjach nadwagi i otyłości! Odbywa się to poprzez edukację, motywację, wspieranie oraz uświadamianie. W pierwszej kolejności przez: rodziców, następnie edykację w szkole, oraz poprzez pomoc wykwalifikowanego dietetyka.
Należy dostosować realizację działań do konkretnego dziecka lub grupy dzieci, biorąc pod uwagę sytuację finansową, rodzinną, preferencje żywieniowe oraz cel jaki chcemy osiągnąć. Zachęcać do stopniowej zmiany, zachowań żywieniowych, czasem całej rodziny, aby dziecko miało na kim się wzorować. Rola dietetyka jest ważnym elementem, przyczyniającym się do zmian w odżywianiu. Po przeprowadzeniu analizy żywieniowej oraz ustalenia priorytetów, powinien powoli i stopniowo dostarczać nowych informacji, o zasadach zdrowego odżywiania. Wyznaczyć cel i motywować, przedstawiając korzyści oraz nagradzać za osiągnięcia. Zawsze wspierać i nie krytykować za niepowodzenia.
Do badań profilaktycznych dzieci należą badania przesiewowe oraz bilans zdrowia. Niestety coraz mniejsza grupa dzieci i młodzieży jest diagnozowana, ponieważ liczba badań spadła. W porównaniu z 2013 rokiem, było ich mniej o 30 punktów procentowych.
