Zdrowie, to nie tylko brak choroby, ale stan fizycznego, psychicznego i społecznego samopoczucia. Zdrowie psychiczne zależy od warunków kulturowych, środowiskowych i narodowych oraz zmienia się z upływem lat[1]. Ogólnie jeśli człowiek jest zdrowy, to jego reakcje na różne bodźce są prawidłowe, potrafi się adaptować nawet w sytuacjach, które są nowe i nieznane, rozwija się emocjonalnie i potrafi czerpać wiedzę, wyciągać wnioski i radzi sobie w każdej sytuacji. Czasem jednak poprzez wpływ jakiegoś bodźca zewnętrznego, jesteśmy narażeni na stres, np. przed egzaminem, na który nie do końca jesteśmy przygotowani 😉 Na szczęście taki egzamin pewnie zdarzył się raz albo dwa na całe życie, ale…jeśli byłby każdego dnia, lub nawet raz na tydzień to miałoby to ogromny wpływ na nasze zdrowie. Stres jest określoną reakcją każdego człowieka indywidualnie, na jakiś bodziec zewnętrzny.
DLACZEGO SIĘ STRESUJEMY ?
Niestety, nie każdy jest na tyle odporny i wiele ludzi, nie potrafi sobie poradzić nawet w najprostszych sytuacjach. Statystyki mówią, że ludzie wychowujący się na wsiach, gorzej sobie radzą, niż Ci z miasta. Często poczucie wartości takich osób jest zbyt niskie, przez co znalezienie się w środowisku, wielu nowych osób, z dużego miasta i w nowych warunkach, wywołuje strach, lęk, oraz powoduje, że nie potrafią sobie poradzić i zapanować nad tym. Żyjemy w czasach, gdzie ludzie muszą gonić za pieniędzmi, aby zapewnić dobre warunki swoim rodzinom i bliskim. Pracują wiele godzin, często pod presją czasu i wymagań ze strony pracodawców, lub po prostu w złej atmosferze. Są również sytuacje na które nie mamy wpływu, jak np. śmierć bliskiej osoby, rozwód, separacja, choroba, czy inne traumatyczne wydarzenia, które są kwalifikowane jako silne stresowe wydarzenia życiowe. Czasem ludzie nie potrafią zapanować nad myślami, wszystko analizują i zamartwiają się zupełnie nie potrzebnie, rzeczami na które nie mają wpływu, bo życie jest nieprzewidywalne! Niestety to prowadzi do zupełnego wyniszczenia i psychicznego i fizycznego. Taki stres wpływa bardzo niekorzystnie na zdrowie i samopoczucie i jest to stres negatywny zwany distresem. Wyróżniamy również dobry stres, zwanu eustresem, który mobilizuje i w pewien sposób daje eksytację. Są to np. ślub, skok ze spadochronem czy wyjazd na urlop. Każdy ma inną odporność i inaczej sobie radzi w różnych sytuacjach, lecz przekroczenie granicy dobrego jak i złego stresu nie będzie korzystne dla zdrowia.
CO TO JEST STRES OKSYDACYJNY ?
Gdy w naszym organizmie zostaje zaburzona równowaga między oksydantami, czyli potocznie zwanymi wolnymi rodnikami, a przeciwutleniaczami, czyli antyoksydantami, dochodzi do uszkodzenia różnych komórek i nazywamy to stresem oksydacyjnym. Taką sytuację wywołuje nadmierny stres, zła dieta, palenie papierosów, alkohol i wiele innych czynników. Może to być nawet nadmierny trening, lub brak aktywności fizycznej, czy zbyt intensywne opalanie się. W obecnych czasach, nie jest trudno o zaburzenia tej równowagi, ze względu na czyniki środowiskowe np. smog czy spaliny, które również zaburzają gospodarkę tlenową i powodują namnażanie się wolnych rodników. Również wiele leków, antybiotyków czy sterydów oprócz korzystnego działania na organizm, ma również szkodliwy wpływ. Jeśli zdolność naszego organizmu nie jest wystarczająca aby zapobiegać i radzić sobie, ze zbyt dużą ilością wolnych rodników, atakują one różne komórki i tkanki naszego organizmu i uszkadzają je. Dlatego tak ważne jest, zapobieganie ich nadmiarowi poprzez dostarczanie przeciwutleniaczy. Najwięcej przeciwutleniaczy znajdziemy w warzywach, owocach, nasionach, orzechach, a także w czerwonym winie i kakao.
CHOROBY POWSTAJĄCE PRZEZ NADMIERNY I DŁUGOTRWAŁY STRES
Jednym z głównych objawów nadmiernego stresu, jest obniżona odporność, przez co narażeni jesteśmy na choroby takie jak grypa, przeziębienie i opryszczka. Stres powoduje również miażdżycę, a ta natomiast może doprowadzić do udaru czy zawału. Długotrwały stres przyczynić się może do powstawania nowotworów, zaburzeń żołądkowo – jelitowych, otyłości oraz chorób psychicznych (depresja, lęki ).
JAK SOBIE RADZIĆ ABY STRES NIE WPŁYWAŁ NEGATYWNIE NA ZDROWIE?
Kontroluj swoje emocje i myśli. Jeśli będą one negatywne to nasz organizm to odczuje. Zauważ, co ma na Ciebie niekorzystny wpływ i staraj się eleminować takie czynniki, które wywołują napięcie. Często poprzez uświadomienie sobie, złego wpływu jakiejś toksycznej osoby, relacji czy wydarzeń, możemy zareagować i zrezygnować z tego, na korzyść zdrowia psychicznego.
Znajdź czas tylko dla siebie, relaksuj się. Wybierz dla siebie odpowiednią technikę. Może to być spacer, medytacja, joga. Oddychaj i nie rozmyślaj „ co to będzie?” Żuj tu i teraz. Zauważaj pozytywy i zachowaj spokój. Doceniaj i bądź wdzięczny za to co masz. Zdrowie jest najważniejsze, a wszystko inne się ułoży, jeśli tylko zechcesz 😉
[1]Domowy Poradnik Medyczny, pod red. prof. dr hab. Kazimierza Janickiego
